“Toen ik die ronde bosjes
stiften zag, dacht ik ‘daar gaan we weer’, maar het was een inspirerende
bijeenkomst.” Dat zei een van de docenten die deelnam aan de eerste bijeenkomst
van ‘de lerende evaluatie’. Wat maakte nu dat wij, de acht aanwezigen,
geïnspireerd het lokaal uit gingen? Is dat het gevoel van samen leren hoe het
anders kan?
Collega Tim
Woensdregt kwam met de uitgave Lerend Evalueren van Royal Haskoning. Dat is nu
niet direct een organisatie waar ik warm voor loop. Maar dit boekje maakte mij
enthousiast. Het nam mij mee in deze andere vorm van evalueren en ik dacht
meteen: dat is iets voor ons! Tim vond dat ook, dus we hebben het MT voorgesteld
deze werkwijze te proberen bij de evaluatie van de pilots voor de
faculteitsbrede vakken.
Hoe
het was…
We zijn nu klaar
met de hele cyclus: een plenaire bijeenkomst voor alle betrokkenen, kleine
gesprekken per pilot en weer een plenaire bijeenkomst. Het loopt nog niet zoals
ik zou willen, maar ik heb wel ervaren hoe lerend evalueren kan bijdragen aan
onze onderwijskwaliteit. De crux zit hem hierin: niet alleen degene die de
evaluatie begeleidt en het verslag schrijft, leert, maar àlle betrokkenen leren.
Iedereen doet wat hij kan doen om de verbetering uit te voeren en het goede te
behouden. Je wacht niet tot je een opdracht krijgt maar gaat aan de slag met
jouw leerpunten.
Betrokkenheid.
Dat is waar het om gaat. De evaluatie is niet van de kwaliteitscoordinator, of
van de onderwijskundige. Ze is van ons allemaal. In de evaluatie van een
periode gaat het dan om studenten, docenten, roosteraars, medewerkers
studentzaken en toetsbalie, jaarcoördinator, onderwijsmanager,
onderwijskundige, ondersteuner digitalisering, managementondersteuners.
Onderwijs wordt namelijk door al deze mensen gemaakt. In een gezamenlijke
bijeenkomst bespreek je met elkaar wat je wilt onderzoeken. Daarna volgen
gesprekken per onderdeel of module. Alle betrokkenen denken ter voorbereiding
na over hun rol en aandeel in het hele proces, van ontwikkeling tot en met
uitvoering. In het gesprek focussen we op de leeruitkomsten van de student, wat
een ieder daaraan heeft kunnen bijdragen en wat een ieder nog had willen zien
en/of doen. Dat leidt tot een aantal persoonlijke (leer-)doelen en acties
waarmee je direct kunt starten.
Na de
verschillende gesprekken is er weer een gezamenlijke bijeenkomst om af te stemmen
over acties en (leer-)uitkomsten die faculteits- of hogeschoolbreed opgepakt
moeten worden. Ook daar verbindt iemand zijn naam aan.
Dat klinkt
als toekomstmuziek. Al die mensen bij elkaar? Hoe organiseer je dat? Maar als
we het willen, kan het lukken. We hebben nu geoefend. Met een kleine groep,
maar we hebben ervaren hoe het evalueren ook kan. Een mooi voorbeeld is de
groep Basisgespreksvaardigheden. Lang niet alles liep goed tijdens de
ontwikkeling en uitvoering van deze pilot. Maar het werd geen bijeenkomst van
jij-bakken en vinger wijzen. De aanwezigen keken naar hun eigen rol en gedrag.
Daardoor werd duidelijk, waar er niet goed samengewerkt was en wat ieder
daarvan te leren had. Maar ook wat wel goed gegaan was en waar ze trots op
konden zijn. De uitkomst? De docenten zijn heel gemotiveerd om de
verbeteringen, die ze helder voor ogen hebben, uit te voeren. Ze gaan er een
echt mooie module van maken én hun collega’s meenemen in de uitvoering
Hoe het zou
kunnen worden…
Lerend
evalueren heeft mij geleerd dat je inderdaad de beste evaluatievragen maakt als
je zelf betrokken bent. En dat het gemakkelijker is om je onderwijs beter te
maken als je er samen met alle betrokkenen op terugkijkt.
Mijn droom is
dat we volgend jaar in ieder geval één keer samen met roostermakers,
ict-ondersteuners, managers, docenten, studenten en alle andere betrokkenen op
deze manier een periode evalueren. Dan zijn we echt een leergemeenschap.
Cilia Born
Om je meer te verdiepen:
Royal Haskoning SMC. Lerend evalueren. Reflecteren, leren en
verbeteren. Strategiereeks nr. 5.
