Aannames

Vandaag staan het ondersteunen van het leerproces en feedback geven centraal. Eerst hebben we in een interactief college herhaald wat de deelnemers over dit onderwerp al behandeld hebben met collega Michael. Ook hebben we de feedbackregels besproken. De belangrijkste zijn: benoem wat je hebt waargenomen, doe dat in de vorm van een ik-boodschap. Geef feedback op basis van de leeruitkomsten en beperk het aantal feedbackpunten. Begin met een positieve boodschap en dan de opbouwende kritische.

Daarna hebben de deelnemers in de projectgroepen nagedacht over de manier waarop ze feedback en ondersteuning gaan geven in hun module. Het is gemakkelijk om op te schrijven ‘trainer geeft ondersteuning’ of ‘projectgroepen geven elkaar feedback’, maar hoe denken ze dit te gaan aanpakken. Het zo concreet maken vinden de meeste deelnemers echt moeilijk. Daarom gaan we na de koffiepauze oefenen in een rollenspel.

Voordat we naar het café gaan, leg ik uit wat we gaan doen en hoe we het organiseren: groepjes van drie, een feedbackgever, een feedbackontvanger en een observant. Elke groep krijgt drie casus, ze wisselen na elke ronde van rol. Zo kan iedereen elke rol een keer oefenen. Voordat we de zaal uitgaan, zetten we alvast de stoelen klaar in driehoeken. Zonder tafel ertussen, dus even weg van de veilige borstwering die een tafel meestal is. Maar dat vind ik belangrijk om het contact open te houden. Dat leg ik uit door hen te herinneren aan wat we gisteren hebben behandeld in het kader van emotionele intelligentie.

Na de koffie dirigeer ik iedereen naar zijn groep en leg nogmaals de bedoeling uit. Daarna vraag ik van iedere groep iemand om de casus bij mij op te halen. En dan begint het.

Ik heb elke casus verdeeld in twee rollen: een voor de feedbackgever, bijv. Mr. Tesfaye en een voor de feedbackontvanger, bijv. Miss Kuri. In de uitleg benadruk ik dat je alleen je eigen rolbeschrijving leest. Dan weet je net als in het echt niet precies wat de ander denkt en wat er misschien nog meer speelt dan dat wat je hebt geobserveerd. Maar uit het geroezemoes, het vol onbegrip naar de casus staren, het gezamenlijk hardop lezen van beide casussen begrijp ik dat het niet duidelijk is. Eerst probeer ik het per groep nog een keer duidelijk te maken, het blijft nu eenmaal moeilijk om de opdracht in het Engels helemaal goed te begrijpen. Maar dat gaat echt te veel tijd kosten. Dan komt er van deze oefening echt niets terecht! Gelukkig vraag ik bij de tweede groep: “Hebben jullie dit wel eens eerder gedaan?” “Nee,” is het antwoord. Aha, dat verklaart alles.

 Ik ren naar voren (dat alleen is al reden voor hilariteit) en vraag Shambel en Lamessa om mij te assisteren. Voor de groep spelen we het op mijn aanwijzingen helemaal voor. We verdelen de rollen, Ik ben de feedbackgever, Shambel is de ontvanger en Lamessa is de observant. Dan lezen we ieder in stilte onze eigen rol. Dan start ik het gesprek als trainer Miss Ferida. Het duurt even voordat Shambel de smaak te pakken heeft. Maar steeds meer durft hij de rol van Mr. Kedir aan te nemen. Ik rond het gesprek af en vraag Lamessa om feedback te geven op de punten die we hebben vastgesteld. Dat doet hij. Zo, nu zijn we klaar en wisselen we van rol. Applaus van de groep ;-)

Ik vraag of het nu duidelijk is. Opgelucht geknik. “OK, off we go!!!”

Tot over twaalven zijn alle groepen druk bezig. Gelukkig wordt er af en toe ook hartelijk gelachen. Ik versta er niets van, want natuurlijk doen ze deze oefening in het Oromo. En met hart en ziel, dat kan ik zien!!

Ongeveer twee keer per dag benadruk ik hoe belangrijk het is om te onderzoeken wat de beginsituatie is: wat weten en kunnen de deelnemers van je training al en wat niet. Hou daar rekening mee en sluit daarbij aan, houd ik hen voor. Bijna hamer ik op de tafel met dat bekende, belerende vingertje. Laat ik dat nu net met deze oefening niet gedaan hebben!!!

Van bovenaf gezien

Als afsluiting blik ik terug op deze sessie. Ik vertel waarom het fout ging: mijn aanname dat dit een bekende werkwijze is in trainingen, dus dat zij dat allemaal wel zouden weten. Niet dus!!

Als we naar de bus lopen, vertellen verschillende deelnemers dat ze hier heel veel van geleerd hebben en dat ze het zo fijn vonden dat het in het Oromo kon. Een deelnemer verbaast zich dat ik dat goed vind omdat ik dan niet kan controleren of ze het wel goed doen. Ik zeg: “Ik vertrouw erop dat jullie je verantwoordelijkheid nemen. En ik zie dat jullie dat ook doen.”

Ook weer een aanname, maar die koester ik.